Minst gesproken taal

Naar schatting zijn er wereldwijd ruim 7.200 talen die nog actief gesproken worden, hoewel het exacte aantal niet bekend is doordat er veel afgelegen en moeilijk bereikbare gebieden zijn. Het aantal levende talen verschilt per gebied, aangezien in Europa alleen slechts 200 talen gesproken worden, terwijl dat er in Azië ruim 2.000 zijn. Ook in Papoea-Nieuw-Guinea, wat een klein land is met een bevolking van drie miljoen inwoners, worden ongeveer 832 talen gesproken.

Iedereen is bekend met het Engels, Chinees, Spaans en Arabisch, maar er zijn ook veel zeldzame talen die maar weinig sprekers kennen. Dit kunnen talen zijn die mensen als kind geleerd hebben, maar die later nog maar weinig gebruikt worden omdat het niet de dominante taal is van hun land. Zodoende kunnen talen uitsterven. Wat zijn de minst gesproken talen ter wereld die als bedreigde talen op het punt van uitsterven staan?

Welke talen worden het minst gesproken ter wereld?

In totaal behoren 64 talen tot de lijst van met uitsterven bedreigde talen. Dit betekent dat ze nog slechts een handjevol sprekers hebben en de kans groot is dat deze zeldzame talen op een gegeven moment niet meer bestaan.

Chamicuro

Deze taal staat ook wel bekend als Chamicolo en Chamicura en wordt als traditionele taal in Peru gesproken. Er zijn echter nog maar een aantal sprekers van bekend en geen enkel kind kan de taal nog spreken, omdat Spaans de dominante taal is en vaak voor formele gelegenheden gebruikt wordt. Er bestaat overigens wel geschreven documentatie in het Chamicuro, omdat vroegere sprekers er een woordenboek voor ontwikkeld hebben. De taal wordt gekenmerkt door het gebruik van dierennamen in veel woorden, zoals aap (katujkana), eend (pato), hond (ma’nali), koe (waka) en paard (kawali).

Chemehuevi

Het Chemehuevi hoort bij de taalfamilie Uto-Aztecan en de Numische taaltak. Het wordt in het Amerikaanse middenwesten gesproken in zuidelijke streken van Nevada, rond de Colorado-rivier in Californië en in noordelijke delen van Arizona en Utah. Echter, de taal wordt nauwelijks meer vloeiend gesproken. Er zijn wel uitgebreide opnamen en notities beschikbaar van de taal die zijn gemaakt door taalkundige Margaret Press in de jaren 70.

In 2008 waren er nog maar drie vloeiende sprekers van het Chemehuevi over, die zijn geïnterviewd voor opnamen van de documentaire The Linguists. Tegenwoordig is er een programma opgezet door het Siwavaats Junior College in Californië om deze taal een nieuw leven in te blazen. Hierbij is er al een woordenboek ontwikkeld met meer dan 2.500 woorden in de zeldzame taal. Voorbeelden van bekende woorden zijn “tittvip”, wat aarde betekent, “mahav”, wat staat voor boom, en “hucip”, wat oceaan betekent.

Dumi

Een andere zeldzame taal die alleen nog in het Khotang-district en rond de Drava-rivier in Nepal wordt gesproken is het Dumi. Lokaal wordt de taal ook wel Dumi Bro, Dumi Bo’o, Hopupo Bro, Lsi Rai, Ro’do Bo’ en Sotmali genoemd en het behoort tot de Tibeto-Burman taalfamilie en Kiranti taaltak. Er zijn nog maar zeven sprekers over van de taal en er zijn daarnaast geen schriftelijke gegevens van bekend, waardoor de zinsopbouw en grammatica minder makkelijk kunnen worden doorgegeven. Dit maakt Dumi een van de zeldzaamste en minst gesproken talen ter wereld.

Kawishana

Kawishana, ook wel Kaixana genoemd, is een inheemse, Arawakaanse taal uit Brazilië die dichtbij de Japura-rivier nog gesproken wordt. Het was ooit een hele populaire taal, maar er zijn nog maar een aantal personen die de taal vloeiend kunnen spreken.

Lemerig

Deze taal staat ook wel bekend als Bek, Lem, Leon, Päk en Sasar en werd vroeger veel gesproken in noordoostelijke kustdorpen in de provincie Torba van Vanuatu en op het eiland Vanua Lava, die in het zuidelijke deel van de Stille Oceaan liggen in de buurt van Australië. Er zijn momenteel nog maar twee sprekers die Lemerig vloeiend spreken, waardoor de taal nagenoeg uitgestorven is. De taal vormt een mengeling van verschillende, uitgestorven dialecten. De meeste mensen die in deze streek wonen spreken nu Mwotlap of Vera’a.

Liki

In de Indonesische regio Papoea wordt Liki, of Moar, gesproken door bewoners van de eilanden voor de kust van Jayapura Kabupaten, Sarmi en Sarmi Kecamatan. Het was vroeger een zeer populaire taal die door inheemse kerkfunctionarissen in deze streek veel werd gesproken. Nu zijn er nog ongeveer een dozijn sprekers van Liki over. De taal is verwant aan Sarmi-Jayapura Bay-talen en is van gemengde oorsprong. Het heeft zich hoogstwaarschijnlijk ontwikkeld uit onder andere Sarmi, Oceanische, Centraal-Oostelijke en Austronesische talen.

Njerep

In Nigeria wordt er door slechts een handjevol mensen nog Njerep gesproken. Dit is een Mambiloïde taal uit de Benue-Congotalen taaltak. In Kameroen is de taal al volledig uitgestorven en ook in Nigeria wordt het met uitsterven bedreigd, aangezien de jongste persoon die nog Njerep spreekt uit 1940 komt. De taal wordt nog gebruikt om bepaalde zaken geheim te houden en bij informele gelegenheden, maar heeft volgens antropologen geen overlevingskans.

Ongota

Het Ongota staat ook bekend als Birale, Birelle, Ifa en Shangilla en wordt in het zuidwesten van Ethiopië gesproken. Het is een Afro-Aziatische taal die in een dorp aan de oever van de Weyto-rivier leeft. Er zijn nog maar twaalf mensen volgens UNESCO die de taal spreken, maar het hoeft niet helemaal te verdwijnen. Een professor van de Addis Abeba Universiteit in Ethiopië bestudeert de taal namelijk en kan het zo mogelijk een nieuw leven inblazen.

Paakantyi

Deze Australische Aboriginal-taal kent nog maximaal 25 actieve sprekers en wordt kritisch bedreigd met uitsterven. Er zijn echter wel een aantal scholen in Australië die proberen om de taal opnieuw in te voeren bij jongere generaties.

Pawnee

Dit Indiaanse dialect komt voor rond Noord-Centraal Oklahoma en Nebraska en kent nog ongeveer tien moedertaalsprekers. Deze zijn echter allemaal bejaard, waardoor het om een zeer zeldzame taal gaat. Kinderen in deze streken spreken namelijk liever Engels als moedertaal, waardoor alleen nog de oudsten en stamhoofden Pawnee vloeiend spreken.

Het dialect bestaat uit acht klinkers en negen medeklinkers en elk woord heeft tien lettergrepen. De uitspraak van de medeklinkers uit deze taal lijkt erg op dat van het Engels, maar de klinkers worden juist meer op een Franse manier uitgesproken, met lange klanken. Binnen het Pawnee wordt er ook veel met de toonhoogte van uitgesproken woorden gedaan, waardoor de woorden een verschillende betekenis krijgen.

Sarsi

Sarsi wordt ook wel Sarcee genoemd en gesproken in Calgary, Canada, door de Tsuu T’ina stam. Het is verwant aan de taal Navajo, die door stammen in het zuiden van de Verenigde Staten wordt gesproken. Het gaat om een mondelinge taal, waar geen schrijfsysteem of geschreven verslagen van bekend zijn. In 2011 waren er nog ongeveer 170 mensen die de taal spraken.

Tanema

Dit is een taal die vroeger in een dorp in Emua veel werd gesproken, wat in de provincie Temotu en op het eiland Vanikoro ligt. Deze maken deel uit van de Salomonseilanden. De taal wordt ook wel Tanima, Tetau of Tetawo genoemd en wordt nog als levende taal beschouwd. Toch is het bijna uitgestorven, aangezien er nog maar één spreker bekend is van Tanema, die Lainol Nalo heet.

Het is een Centraal-Oosterse, Oceanische en Malayo-Polynesische taal die inmiddels voornamelijk vervangen is door Pijin (Pisin) en Teanu. Een aantal woorden uit het Tanema zijn “laro”, dat “zwemmen” betekent, “la munana”, wat staat voor “liggen”, en “wekini”, dat “omkeren” betekent.

Taushiro

Tot slot is Taushiro ook een zeldzame taal, voor sommigen bekend als Pinche of Pinchi. Het betreft een geïsoleerde taal die met name in de Loreto-streek, rond de Tigre-rivier, wordt gesproken, en rond de Aucayacu, wat een zijrivier is van de Ahuaruna, in Peru. Sprekers van Taushiro kunnen slechts tot tien tellen en voor getallen hierboven gebruikten de inheemse sprekers vroeger hun tenen om specifieke getallen aan te duiden.

Er is nog maar één persoon bekend die de taal vloeiend spreekt en daardoor is het bijna uitgestorven. Aangezien het ook nog om een zeer geïsoleerde taal gaat, is het onwaarschijnlijk dat het een nieuw leven ingeblazen wordt.

Het verlies van kritisch bedreigde talen

Veel van de talen hierboven heeft een klein aantal sprekers, wat vaak steeds verder afneemt. Daarnaast zijn veel talen geïsoleerd en worden niet meer doorgegeven aan nieuwe generaties. Als gevolg hiervan zijn veel van de talen bijna uitgestorven. Evenals de talen die zijn beschreven, zijn er nog meer bedreigde talen, zoals het Fruiliaans, dat gesproken wordt bij de Sloveense grens met Noord-Italië, en het Pirahã, wat een kleine groep mensen uit Brazilië nog spreekt.

Elke twee weken sterft er wereldwijd een taal uit en ongeveer 6.000 talen gaan deze kant op. Dit komt door het verlies van moedertaalsprekers, de integratie van verschillende talen en omdat mensen steeds vaker de dominante taal van hun land kiezen als eerste taal.

Wat zijn de diensten van SIGV Coöperatie?

Bij SIGV Coöperatie kunt u voor meer dan 250 talen een vertaling krijgen, waarbij we bijvoorbeeld een tolk Frans of vertaler Nederlands Duits beschikbaar hebben. Of schakel een congrestolk in via ons, als onder andere vertaalbureau Duits, voor uw internationale bijeenkomst en zorg dat boodschappen altijd op de juiste manier overkomen. Dit kan ook voor een aantal zeldzame talen, waardoor u altijd met de juiste culturele nuances kunt communiceren in andere talen.